سلام

پیش‏نوشت: این بار هم پستم طولانی شد. به تجربه برام ثابت شده که پست‏های طولانی مشتری کمی داره... ولی عیبی نداره..... حرفائیه که باید گفته بشه! به نخوندنش می‏ارزه!!!

ــــــــــــــــــ

آن زمان که کشور عزیزمان ایران از داشتن بزرگ‏ترین دانشمندان به خود می‏بالید، کشور ژاپن جزء کشورهای عقب‏افتاده محسوب می‏شد. ژاپن، تا زمان بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی، در اقتصاد حرفی برای گفتن نداشت. چه شد که ناگهان به چنین قدرتی تبدیل شد که محصولاتش سراسر گیتی را در مشت خود گرفته است؟ علت پیش‏رفت سریع ژاپن به سوی توسعه چیست که ما ایرانیان از آن بی‏بهره‏ایم؟!

پیش‏رفت ژاپن را باید در پیشینه‏ی فرهنگی آنان جست‏وجو کرد. فرهنگ سامورایی که در طول زمان به صورت خفته درآمده بود، به یک‏باره بیدار شد و این‏چنین موجبات شکوفایی یک ملت را رقم زد. در ادامه به برخی چارچوب‏های اصلی فرهنگ سامورایی اشاره می‏کنم تا مقایسه‏ای ذهنی با عملکرد خود داشته‏باشیم...

1. کار جمعی: در فرهنگ سامورایی، هدف سازمانی بر هدف شخصی ارجحیت دارد. مطرح شدن شخص در فرهنگ سامورایی جایگاهی ندارد. ژاپنی‏ها، علم روز دنیا را به دست گرفته‏اند و از آن به بهترین شکل ممکن استفاده می‏کنند، ولی هرگز کسب رتبه در المپیادهای علمی و ... را هدف قرار نمی‏دهند.

2. بهترین بودن: سامورایی‏ها برتری‏جو هستند و در هر زمینه‏ای که وارد می‏شوند می‏خواهند بهترین باشند. می‏خواهند بهترین خودرو را تولید کنند، بهترین تلویزیون را صادر کنند، بهترین... . در میهن عزیزمان ایران، مصادیق این ضرب‏المثل زیبا به وفور جریان دارد:

!The enemy of BEST is often GOOD

یعنی معمولاً «خوب» دشمن «بهترین» است! می‏خواهیم یخچال تولید کنیم، می‏گویند اینجا را عایق‏بندی کنید تا صدای یخچال قطع شود،‏ می‏گوییم «خـــــــــوبه آقا! مگه کی میخواد استفاده کنه! همینجوری خوبه! کفایت میکنه!». می‏خواهیم زعفران ایران را برای صادرات بسته‏بندی کنیم، «همین بسته‏بندی و برچسب‏کاری خوبه! ارزش نداره...»!
ارزش ندارد «بهترین» باشیم؟؟؟

3. وفاداری: در فرهنگ سامورایی، افراد تا پای جان به سازمان خود وفادارند و حتی اگر وجود خود را برای بقای حیات سازمان مضر ببینند، دست به خودکشی می‏زنند! هرگز فراموش نمی‏کنم که دولت ژاپن برای رفع کمبود برنج کشورش، از آمریکا برنج وارد کرد، ولی ژاپنی‏ها در خیابان دست به تظاهرات زدند و گفتند حتی اگر از گرسنگی بمیریم، جز از برنج خود مصرف نخواهیم کرد! متأسفانه در ایران اسلامی به محض این‏که مردم با مشکلی مواجه می‏شوند، از زیربنا انقلاب و مسئولین کشور را زیر سؤال می‏برند!

4. احترام به قانون: در فرهنگ سامورایی، سزای اهانت به قانون پذیرفته‏شده «مرگ» است! قانون‏مداری در همه‏ی اعمال و رفتار سامورایی‏ها موج می‏زند. یکی از دوستانم که به ژاپن سفر کرده بود تعریف می‏کرد که در یکی از بزرگراه‏های ژاپن، مشکلی پیش‏ آمد که اتومبیل آنان متوقف شد. وی افزود: حدود 50 دقیقه همان لاین بزرگراه به خاطر تراکم ترافیک مسدود بود، ولی هرگز هیچ‏یک از خودروها از آن لاین خارج نشد و به خطوط دیگر نرفت و هم‏چنان اتومبیل‏های دیگر با سرعت فراوان در لاین‏های دیگر بزرگراه در حال حرکت بودند!!! متأسفانه در ایران اسلامی، اکثر مردم تنها تا جایی به قانون احترام می‏گذارند که آن را همسو با منافع خود تشخیص می‏دهند.

5. فرمان‏پذیری: شخص رهبر در فرهنگ سامورایی، قانون ناطق است و اطاعت بی چون و چرا از وی اولویت اول سازمان محسوب می‏شود. هرگز فراموش نمی‏کنم که رئیس‏جمهور ژاپن برای صرفه‏جویی در مصرف برق، در تلویزیون ظاهر شد و استفاده از لباس خنک را به جای کت‏وشلوار رسمی جهت استفاده در ادارات توصیه نمود و همه اطاعت کردند... . در کشور عزیزمان ایران، ولی معظم فقیه بارها امر به تولید علم، نهضت نرم‏افزاری، صرفه‏جویی، نوآوری و ... کرده‏اند. به راستی کدام‏یک از ما در زمینه‏ی اجرای فرامین ایشان گام برداشته‏ایم؟! آیا عید سعید فطر که ایشان امر به صرفه‏جویی کردند، تغییری در رفتار مصرفی ما ایجاد کرد؟! آیا به تولید علم پرداختیم؟! در سال نوآوری و شکوفایی سهم ما از «لبّیک» چیست؟!

ـــــــــــــــــــ

فرهنگ سامورایی، در برابر فرهنگ بسیجی (به معنای واقعی کلمه) بسیار بسیار ضعیف است. فرهنگ بسیجی در گوشت و پوست و استخوان ما ایرانی‏ها ریشه دوانده است و جنگ تحمیلی آن را از قرن‏ها خواب بیدار کرد، ولی متأسفانه دوباره داریم آن را می‏خوابانیم! برای بسیجی‏هایی که روی مین می‏خوابیدند تا عملیات شکست نخورد، هدف شخصی مهم‏تر بود یا هدف سازمانی؟! هنگامی که امام امت فرمان می‏داد فلان‏جا باید آزاد شود، همین یک جمله کافی بود تا جان‏برکفان بسیجی همه چیز را در راه اجرای فرمان مولایشان فدا کنند. بسیجیانی هم‏چون شهید دکتر بهشتی، پروفسور مصطفی چمران، شهید زین‏الدین (رتبه‏ی ممتاز ورود به دانشگاه) و ...

...

روحیه‏ی بسیجی را در خود و جامعه زنده نگه داریم...

ـــــــــــــــــــ

پس‏نوشت: ای خدا، من باید از نظر علم از همه برتر باشم تا مبادا که دشمنان، مرا از این راه طعنه زنند. باید به آن سنگ‏دلانی که علم را بهانه کرده و به دیگران فخر می‏فروشند ثابت کنم که خاک پای من هم نخواهند شد. باید همه‏ی آن تیره‏دلان مغرور و متکبر را به زانو درآورم، آن‏گاه خود، خاضع‏ترین و افتاده‏ترین فرد روی زمین باشم.

(مناجات شهید چمران در دوران دانشجویی در آمریکا)